Świetlica szkolna to miejsce pełne różnorodności – dzieci w różnym wieku, o różnych potrzebach i charakterach, spędzają w niej codziennie czas. Jak sprawić, by ten czas był nie tylko przyjemny, ale i pożyteczny? Wprowadzenie elementów Treningu Umiejętności Społecznych (TUS) może być świetnym sposobem na kształtowanie umiejętności społecznych dzieci w trakcie zajęć świetlicowych.
Co to jest Trening Umiejętności Społecznych?
Trening Umiejętności Społecznych to metoda oparta na dowodach naukowych, której celem jest rozwijanie kompetencji społecznych, takich jak komunikacja, współpraca czy empatia. Jest to zazwyczaj forma pracy grupowej, choć niektóre elementy mogą być wykorzystywane indywidualnie. Kluczowe w tej metodzie jest regularne i świadome budowanie relacji społecznych oraz nauka zachowań przydatnych w różnych sytuacjach społecznych.
Jeżeli chcesz dokładnie zapoznać się z metodą Treningu Umiejętności Społecznych dlaczego przydaje się w szkole przeczytaj ten artykuł i dowiedz się jak wprowadzić takie zajęcia w Twojej placówce !
Jak wykorzystać TUS w świetlicy szkolnej?
Świetlica szkolna to wyjątkowe środowisko, które wymaga elastycznego podejścia do organizacji zajęć. Choć zajęcia TUS zazwyczaj odbywają się w małych grupach, wiele ich elementów można dostosować do większych grup świetlicowych. Poniżej znajdziesz kilka inspiracji, jak wprowadzić elementy treningu umiejętności społecznych do codziennej pracy w świetlicy.
1. Głuchy telefon – zabawa rozwijająca komunikację
Ta znana i lubiana gra jest świetnym ćwiczeniem na umiejętności komunikacyjne. Dzieci uczą się przekazywania jasnych i zrozumiałych informacji oraz radzenia sobie z trudnościami wynikającymi z błędów w komunikacji.
Jak wprowadzić głuchy telefon w świetlicy?
- Używaj krótkich i zabawnych haseł, które dzieci będą przekazywać szeptem.
- Możesz wprowadzić warianty, np. hasła w języku obcym lub nonsensowne zdania.
- Po zakończeniu zabawy omów z dziećmi, co było łatwe, a co sprawiało trudność.
2. Kalambury – komunikacja werbalna i niewerbalna
Kalambury to doskonała forma rozwijania umiejętności komunikacyjnych i współpracy. Dzieci mogą pracować w zespołach, co dodatkowo wzmacnia ich zdolność współdziałania.
Korzyści z kalamburów:
- Dzieci uczą się wyrażać myśli zarówno słowami, jak i gestami.
- Współpraca w drużynach rozwija empatię i wzmacnia relacje społeczne.

3. Gry planszowe – nauka cierpliwości i współpracy
Planszówki to świetne narzędzie do rozwijania wielu kluczowych umiejętności społecznych. Gry kooperacyjne, w których dzieci grają razem przeciwko grze, uczą współpracy i wzmacniają poczucie przynależności do grupy.
Jak wybrać odpowiednie gry?
- Wybieraj gry dostosowane do wieku i zainteresowań dzieci.
- Stawiaj na gry kooperacyjne, które uczą współpracy i cierpliwości.
4. Ćwiczenia samoregulacji – relaks i wyciszenie
Zajęcia w świetlicy mogą być okazją do nauki radzenia sobie z emocjami. Wprowadzenie ćwiczeń relaksacyjnych, takich jak oddechowe zabawy z bańkami mydlanymi czy kolorowanie mandali, pozwala dzieciom wyciszyć się i lepiej radzić sobie z trudnymi sytuacjami.
Propozycje ćwiczeń samoregulacji:
- Korzystaj z kart uważności, które oferują gotowe scenariusze ćwiczeń relaksacyjnych.
- Wprowadzaj proste ćwiczenia oddechowe, które dzieci mogą wykonywać samodzielnie.
Dlaczego warto wprowadzić TUS do świetlicy?
Wprowadzenie elementów Treningu Umiejętności Społecznych do zajęć świetlicowych pomaga dzieciom rozwijać kompetencje społeczne w codziennych sytuacjach. Dzięki temu uczą się:
- Budowania relacji z rówieśnikami
Dzieci uczą się nawiązywać znajomości, rozwiązywać konflikty i okazywać empatię.
- Radzenia sobie z emocjami i sytuacjami trudnymi
Ćwiczenia pomagają dzieciom rozpoznawać, nazywać emocje i reagować na nie w konstruktywny sposób.
- Komunikacji werbalnej i niewerbalnej
Zabawy takie jak kalambury uczą jasnego wyrażania myśli oraz rozumienia sygnałów niewerbalnych.
- Współpracy w grupie
Dzieci rozwijają zdolności negocjacji, kompromisu i wspólnego dążenia do celu.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, na temat pracy metodą TUS zapraszamy Cię na nasz kanał na Youtubie “Fabryka Relacji”. Znajdziesz tam wiele treści dotyczących rozwoju psychospołecznego dzieci i młodzieży!
Podsumowanie
Świetlica szkolna to idealne miejsce do wprowadzania elementów TUS, które wspierają rozwój kompetencji społecznych dzieci. Warto wykorzystać zabawy takie jak głuchy telefon, kalambury czy gry planszowe, aby zagospodarować czas wolny dzieci w sposób pożyteczny i rozwijający. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest regularność i dostosowanie zajęć do indywidualnych potrzeb dziecka. Dzięki temu możesz tworzyć jeszcze ciekawsze i bardziej inspirujące zajęcia świetlicowe!