Dzieci z ADHD, czyli zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, stanowią znaczącą część uczniów w systemie edukacji. Rozpoznanie ich trudności i dostosowanie odpowiednich strategii wsparcia może znacząco poprawić funkcjonowanie ucznia w szkole. W tym wpisie omówimy objawy ADHD, wyzwania, z jakimi borykają się dzieci nadpobudliwe, oraz skuteczne strategie radzenia sobie z tymi trudnościami.
Co to jest zespół ADHD i jakie są jego objawy?
ADHD to zaburzenie neurorozwojowe, które objawia się w trzech głównych obszarach:
Zaburzenia koncentracji uwagi dziecka
Dziecko z ADHD ma trudności z utrzymaniem uwagi, szczególnie w zadaniach, które nie są dla niego interesujące. Uczniowie łatwo się rozpraszają w otoczeniu pełnym bodźców. Ciekawostka: gdy zadanie jest wyjątkowo angażujące, dzieci z ADHD mogą skupić się na dłużej niż ich rówieśnicy.
Nadruchliwość
Przejawia się jako wiercenie się, potrzeba ruchu czy gadatliwość. Dzieci nadpobudliwe często przerywają innym, mają trudności z siedzeniem w miejscu i przerywają zajęcia w klasie. Często to te dzieci dostają łatkę “niegrzecznych” bądź “niewychowanych”. Nadruchliwość może być uciążliwa zarówno dla nauczycieli, jak i samego dziecka.
Impulsywność
Dzieci z ADHD podejmują działania bez zastanowienia się nad ich konsekwencjami. Często wtrącają się w rozmowy, mówią coś, czego później żałują, lub zachowują się w sposób nieodpowiedni w danej sytuacji. To impulsywne zachowanie może prowadzić do konfliktów z rówieśnikami i dorosłymi, a także do frustracji samego dziecka.
Te objawy prowadzą do wielu wyzwań, takich jak zapominanie prac domowych, trudności z organizacją czy problemy z relacjami z rówieśnikami.

Jak ADHD wpływa na funkcjonowanie ucznia?
Problemy z koncentracją uwagi
Dzieci z ADHD mają trudności z utrzymaniem uwagi na jednym zadaniu przez dłuższy czas. Łatwo tracą wątek, przeskakują między różnymi aktywnościami i często pozostawiają zadania niedokończone. Takie zachowanie utrudnia im nie tylko naukę, ale także wykonywanie prostych, codziennych obowiązków.
Zapominanie i dezorganizacja
Zapominanie o przyniesieniu potrzebnych przyborów szkolnych, pozostawianie rzeczy w różnych miejscach w szkole czy notoryczne nierobienie zadań domowych to codzienne wyzwania, z jakimi mierzą się dzieci z ADHD. Dezorganizacja wpływa na ich efektywność i często prowadzi do frustracji zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Trudności edukacyjne dzieci
Pomimo często wysokiego potencjału intelektualnego, uczniowie z ADHD nie zawsze są w stanie osiągnąć wyniki adekwatne do swoich możliwości. Trudności w skupieniu i brak dobrej organizacji pracy skutkują niedokończonymi zadaniami, błędami wynikającymi z pośpiechu czy brakiem uwagi podczas rozwiązywania problemów.
Skuteczne strategie wsparcia dzieci z ADHD
Aby pomóc uczniom z ADHD funkcjonować lepiej w środowisku szkolnym, warto zastosować kilka sprawdzonych strategii. Oto najważniejsze z nich:
Dostosowanie metod nauczania
- Używanie krótkich, jasnych komunikatów zamiast długich wypowiedzi, pomaga dziecku lepiej zrozumieć oczekiwania nauczyciela.
- Wprowadzenie nauczania multisensorycznego, takich jak eksperymenty czy materiały wizualne, nie tylko angażuje zmysły, ale również ułatwia przyswajanie wiedzy.
Organizacja przestrzeni
- Upewnij się, że dziecko ma porządek na biurku i w miejscu do nauki, aby ograniczyć zbędne rozpraszacze i poprawić funkcjonowanie dziecka
- W klasie posadź ucznia w miejscu z ograniczoną ilością bodźców, co pozwoli mu skupić się na lekcji i uniknąć niepotrzebnych zakłóceń.
Wsparcie emocjonalne
- Budowanie relacji z uczniem to klucz do sukcesu, ponieważ wzmacnia poczucie bezpieczeństwa i akceptacji.
- Doceniaj jego mocne strony i ucz go wyrozumiałości, co pomoże w tworzeniu zdrowych relacji z rówieśnikami.
Indywidualne podejście
- Każde dziecko jest inne – dostosuj metody pracy do jego specyficznych potrzeb, aby zwiększyć skuteczność nauki.
- Współpracuj z rodzicami i specjalistami, aby wspólnie wypracować najlepsze strategie wsparcia dla dziecka w szkole i w domu.
Dlaczego wsparcie dzieci z ADHD jest tak ważne?
Brak odpowiedniego wsparcia dla dzieci nadpobudliwych może prowadzić do niskiej samooceny, problemów z rówieśnikami i, w skrajnych przypadkach, depresji. Trudności edukacyjne dzieci z ADHD sprawiają, że uczniowie z ADHD często czują się „głupsi” czy „gorsi” od innych, mimo że ich potencjał intelektualny bywa bardzo wysoki. Rolą nauczycieli i specjalistów jest pomóc im uwierzyć w siebie i zrozumieć, że ich trudności wynikają z funkcjonowania układu nerwowego, a nie z ich winy.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, zapraszamy Cię na nasz kanał na YouTube “Fabryka Relacji”, na którym znajdziesz odcinek poświęcony tematyce ADHD u uczniów.
Chcesz dowiedzieć się więcej?
Jeśli interesuje Cię temat wsparcia dzieci z ADHD, zapraszamy do przeczytania naszego artykułu, w którym szczegółowo omawiamy objawy zespołu ADHD. Artykuł jest doskonałym źródłem wiedzy zarówno dla nauczycieli, jak i rodziców, którzy chcą skutecznie wspierać dzieci z diagnozą ADHD w ich rozwoju. Dowiedz się, jak wprowadzić zmiany, które naprawdę zrobią różnicę!